Văn hoá Đông Sơn phản ánh một thời kỳ phát triển văn hoá rực rỡ của những người Việt cổ. Hãy tìm hiểu về nguồn gốc và những thành tựu của nền văn hóa Đông Sơn trong tiến trình lịch sử Việt Nam trong bài viết dưới đây.
Contents
Nguồn gốc của văn hóa Đông Sơn
Văn hóa Đông Sơn được xác định tồn tại trong khoảng từ thế kỷ VII trước Công nguyên đến thế kỷ I – II sau Công nguyên. Văn hóa Đông Sơn ra đời, phát triển rực rỡ dựa trên nền tảng của cả một quá trình hội tụ lâu dài những tinh hoa của các giai đoạn tiền Đông Sơn (Phùng Nguyên, Gò Mun, Đồng Đậu).
Vào năm 1924, một số đồ đồng ở làng Đông Sơn, ven sông Mã, thuộc địa phận Thanh Hóa đã được một người câu cá tên là Nguyễn Văn Lắm tìm thấy. Sau đó, các hiện vật mang dấu tích cho nền văn hóa lớn này cũng được một viên thuế quan người Pháp yêu khảo cổ tên là L.Paijot khai quật được.
Trải qua nhiều cuộc tìm kiếm, đã có hơn 200 di tích và hàng vạn di vật Đông Sơn được phát hiện và nghiên cứu. Các di tích này chủ yếu phân bố ở 3 lưu vực sông chính là sông Hồng (đồng bằng Bắc Bộ), sông Cả (Nghệ An) và sông Mã (Thanh Hóa).
Theo đánh giá của các nhà khảo cổ học, những di vật của văn hóa Đông Sơn đã trở thành những tư liệu sống động, phản ánh cuộc sống người Việt cổ từ hơn hai nghìn năm trước. Nền văn minh Đông Sơn đã trở thành một thành tố quan trọng cho việc lập nên quốc gia, dân tộc Việt Nam và trở thành niềm tự hào của dân tộc ta về tổ tiên thuở bình minh của lịch sử.
Thành tựu của nền văn hóa Đông Sơn
Xem thêm: Văn hóa công ty là gì và lợi ích to lớn mang lại?
Các thành tựu của văn hóa Đông Sơn
Văn hóa Đông Sơn với những thành tựu văn minh rực rỡ, điển hình là sự ra đời của trống đồng Đông Sơn. Bên cạnh đó, nền văn hóa này còn đạt được đến giai đoạn đỉnh cao với những thành tựu to lớn về văn hóa, nghệ thuật và nghề luyện kim, đúc đồng.
Thành tựu về văn hóa và nghệ thuật
Những thành tựu về văn hóa, nghệ thuật đã góp phần tạo nên sự đa dạng, phong phú và ấn tượng cho nền văn hóa Đông Sơn. Nghệ thuật của nền văn hóa Đông Sơn giúp chúng ta thấy các cư dân thời đó có khả năng chạm khắc, tạo hình tinh tế và cả một đời sống ca múa nhạc phong phú.
Đồ dùng Đông Sơn gồm có các loại thạp, có nắp hoặc không có nắp với những hoa văn trang trí phức tạp. Bên cạnh đó, người Đông Sơn còn tạo ra các đồ trang sức như vòng tay, nhẫn, hoa tai, vòng ống ghép, móc đai lưng, bao tay và bao chân. Những nghệ sĩ tạc tượng đã để lại cho nền văn hóa Việt Nam nhiều loại tượng người, tượng thú vật như chim, gà, cóc, ổ, voi. Ngoài ra, các nhạc sĩ thời đó còn mang lại những bài diễn tấu ca nhạc đặc sắc với các loại chuông nhạc, khèn, lục lạc, trống đồng.
Thành tựu của nền văn hóa Đông Sơn
Xem thêm: Văn hóa xếp hàng là gì?
Thành tựu về trống đồng
Khi nhắc đến những nét đặc sắc và thành tựu rực rỡ của văn hóa Đông Sơn là nói đến trống đồng. Đây là thời kỳ gần như tuyệt đỉnh của nghệ thuật đúc đồng với kỹ thuật phát triển đạt tới đỉnh cao.
Trống đồng Đông Sơn là một loại di vật điển hình nhất của nền văn hóa này và không thể nhầm lẫn được với các nền văn hóa khảo cổ khác trên thế giới. Đồ vật này không chỉ là một linh vật của người Việt cổ được sử dụng trong các lễ hội mà còn là một món ăn tinh thần của người dân bản xứ.
Trống đồng có quy mô đồ sộ, hình dáng cân đối, thể hiện trình độ cao về kỹ năng và nghệ thuật. Trên mặt trống có hai loại hoa văn không thể thiếu chính là hình ảnh mặt trời với số cánh 12, 14, 16 hoặc 18 cánh và chim lạc. Đây là những biểu tượng gắn liền người Việt cổ với nền văn minh lúa nước. Bên cạnh đó, những hình ảnh sinh hoạt văn hóa của cư dân Đông Sơn cũng được mô tả phong phú trên các loại hoa văn sắc nét của trống đồng.
Đỉnh cao của nghề luyện kim, đúc đồng
Ở thời kỳ văn hóa Đông Sơn, nghề luyện kim, đúc đồng đã phát triển và đạt đến trình độ nghệ thuật đỉnh cao. Minh chứng tiêu biểu nhất khẳng định kỹ thuật luyện kim, đúc đồng của người Đông Sơn đó là việc chế tạo những chiếc trống đồng, thạp đồng với kích thước lớn, hình dáng cân đối, hoa văn trang trí hoàn hảo, sắc nét đến từng chi tiết…
Văn hóa Đông Sơn là văn minh của cư dân nông nghiệp trồng lúa nước, do đó người dân thời kỳ này đã có cả một bộ nông cụ chuyên dụng, tiên tiến. Để chặt cây, khai hoang, họ chế tạo các loại dao, rìu. Hay để đắp bờ, mở thửa, làm đất họ có các loại cuốc, mai, xẻng, thuổng, lưỡi cày…
Đặc biệt, các cư dân Đông Sơn đã chế tạo được nhiều những chiếc liềm, một loại công cụ gặt tiên tiến giúp cho việc gặt hái cho năng suất cao hơn. Họ cũng đã tạo ra bộ công cụ làm mộc, có cấu tạo và chức năng gần như bộ công cụ làm mộc hiện đại, dùng để dựng đóng thuyền, nhà sàn và chế tác các loại vật dụng sinh hoạt…
Bộ công cụ này gồm có các loại đục bẹt,đục vũm với nhiều kiểu dáng dài ngắn, thon bè thích hợp với từng kỹ thuật đục chạm khác nhau, hoặc các loại rìu xéo dùng để tu chỉnh sản phẩm mộc.
Hy vọng những thông tin trong bài viết đã giúp bạn đọc tìm hiểu thêm về nguồn gốc và những thành tựu nổi bật của nền văn hóa Đông Sơn.
