Quy trình Kỹ thuật Phục hồi chức năng là kiến thức cơ bản nhưng rất quan trọng mà bất kỳ những người ngành học này cần phải nắm được. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ các quy trình kỹ thuật của ngành này nhé.
Contents
Ngành Kỹ thuật Phục hồi chức năng là gì?
Phục hồi chức năng là một phương pháp điều trị trong y học, đây là giai đoạn thứ 3 sau phòng bệnh và điều trị. Mục đích của việc phục hồi chức năng là giúp người bệnh hồi phục khuyết tật và tối đa hóa các chức năng đã bị giảm hoặc bị mất do bị tàn tật, gặp chấn thương. Đồng thời đưa ra các chương trình can thiệp phù hợp với từng trường hợp bệnh nhân, cũng như tìm hiểu những khó khăn mà họ có thể gặp tại gia đình và cộng đồng để tìm giải pháp hỗ trợ kịp thời.
Hiện nay, với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, đặc biệt là trong lĩnh vực y học, đã có nhiều ứng dụng chuyên sâu phục hồi chức năng được triển khai trong thực tế như các kỹ thuật vật lý trị liệu, hoạt động trị liệu, dụng cụ chỉnh hình, ngôn ngữ trị liệu, tâm lý trị liệu… Ngoài ra, ngành Vật lý trị liệu Phục hồi chức năng còn có thể áp dụng cho nhiều loại bệnh lý khác nhau như thoái hóa cơ xương khớp (cột sống cổ, cột sống thắt lưng…); các chấn thương như gãy xương, bong gân, trật khớp; bệnh tim mạch, hô hấp hay những khuyết tật thường gặp ở trẻ em như bại não, tự kỷ…
Quy trình Kỹ thuật Phục hồi chức năng mới nhất
Hướng dẫn quy trình Kỹ thuật Phục hồi chức năng của Bộ Y tế
Để cập nhật, bổ sung và chuẩn hóa về chất lượng dịch vụ khám, chữa và chăm sóc sức khỏe bệnh nhân, Bộ Y tế đã có văn bản hướng dẫn quy trình Kỹ thuật Phục hồi chức năng. Nội dung của văn bản này được tham khảo tài liệu trong và ngoài nước cùng với sự chia sẻ kinh nghiệm của những đồng nghiệp chuyên ngành, chuyên khoa.
- Vật lý trị liệu: Kỹ thuật viên trực tiếp điều trị cho bệnh nhân
STT | Tên quy trình kỹ thuật |
1 | Điều trị bằng sóng ngắn và sóng cực ngắn |
2 | Điều trị bằng vi song |
3 | Điều trị bằng từ trường |
4 | Điều trị bằng dòng điện một chiều đều |
5 | Điều trị bằng điện phân dẫn thuốc |
6 | Điều trị bằng các dòng điện xung |
7 | Điều trị bằng siêu âm |
8 | Điều trị bằng sóng xung kích |
9 | Điều trị bằng dòng giao thoa |
10 | Điều trị bằng tia hồng ngoại |
11 | Điều trị bằng Laser công suất thấp |
12 | Điều trị bằng tia tử ngoại tại chỗ |
13 | Điều trị bằng tia tử ngoại toàn thân |
14 | Điều trị bằng nhiệt nóng (chườm nóng) |
15 | Điều trị bằng nhiệt lạnh (chườm lạnh) |
16 | Điều trị bằng Parafin |
17 | Điều trị bằng xông hơi (tắm hơi) |
18 | Điều trị bằng bồn xoáy hoặc bể sục |
19 | Điều trị bằng tia nước áp lực cao |
20 | Thủy trị liệu toàn thân (bể bơi, bồn ngâm) |
21 | Điều trị bằng bùn khoáng |
22 | Điều trị bằng nước khoáng |
23 | Điều trị bằng oxy cao áp |
24 | Điều trị bằng máy kéo giãn cột sống |
25 | Điều trị bằng điện trường cao áp |
26 | Điều trị bằng ion tĩnh điện |
27 | Điều trị bằng ion khí |
28 | Điều trị bằng tĩnh điện trường |
- Vận động trị liệu: Trực tiếp tập cho bệnh nhân hoặc hướng dẫn bệnh nhân
STT | Tên quy trình kỹ thuật | STT | Tên quy trình kỹ thuật |
1 | Tập vận động thụ động | 28 | Tập tạo thuận thần kinh cơ cảm thụ bản thể (PNF) chi dưới |
2 | Tập vận động có trợ giúp | 29 | Tập tạo thuận thần kinh cơ cảm thụ bản thể (PNF) chức năng |
3 | Tập vận động chủ động | 30 | Tập với thang tường |
4 | Tập vận động tự do tứ chi | 31 | Tập với ròng rọc |
5 | Tập vận động có kháng trở | 32 | Tập với dụng cụ quay khớp vai |
6 | Tập kéo dãn | 33 | Tập với dụng cụ chèo thuyền |
7 | Tập nằm đúng tư thế cho người bệnh liệt nửa người | 34 | Tập với giàn treo các chi |
8 | Kỹ thuật tập tay và bàn tay cho người bệnh liệt nửa người | 35 | Tập với ghế tập mạnh cơ tứ đầu đùi |
9 | Kỹ thuật tập đứng và đi cho người bệnh liệt nửa người | 36 | Tập với xe đạp tập |
10 | Kỹ thuật đặt tư thế đúng cho người bệnh liệt tủy | 37 | Tập thăng bằng với bàn bập bênh |
11 | Tập lăn trở khi nằm | 38 | Tập với bàn nghiêng |
12 | Tập thay đổi tư thế từ nằm sang ngồi | 39 | Tập các kiểu thở |
13 | Tập ngồi thăng bằng tĩnh và động | 40 | Tập ho có trợ giúp |
14 | Tập thay đổi tư thế từ ngồi sang đứng | 41 | Kỹ thuật vỗ, rung lồng ngực |
15 | Tập đứng thăng bằng tĩnh và động | 42 | Kỹ thuật dẫn lưu tư thế |
16 | Tập dáng đi | 43 | Kỹ thuật kéo nắn |
17 | Tập đi với thang song song | 44 | Kỹ thuật di động khớp |
18 | Tập đi với khung tập đi | 45 | Kỹ thuật di động mô mềm |
19 | Tập đi với nạng (nạng nách, nạng khuỷu) | 46 | Kỹ thuật tập chuỗi đóng và chuỗi mở |
20 | Tập đi với bàn xương cá | 47 | Kỹ thuật ức chế co cứng tay |
21 | Tập đi trên máy thảm lăn (Treadmill) | 48 | Kỹ thuật ức chế cơ cứng chân |
22 | Tập lên, xuống cầu thang | 49 | Kỹ thuật ức chế co cứng thân mình |
23 | Tập đi trên các địa hình | 50 | Kỹ thuật xoa bóp |
24 | Tập đi với chân giả trên gối | 51 | Kỹ thuật ức chế và phá vỡ các phản xạ bệnh lý |
25 | Tập đi với chân giả dưới gối | 52 | Kỹ thuật kiểm soát đầu, cổ và thân mình |
26 | Tập vận động trên bóng | 53 | Tập điều hợp vận động |
27 | Tập tạo thuận thần kinh cơ cảm thụ bản thể (PNF) chi trên | 54 | Tập mạnh cơ sàn chậu (pelvis floor) |
Quy trình Kỹ thuật Phục hồi chức năng mới nhất
- Hoạt động trị liệu: Trực tiếp tập cho bệnh nhân hoặc hướng dẫn bệnh nhân
STT | Tên quy trình kỹ thuật |
1 | Kỹ thuật tập sử dụng và điều khiển xe lăn |
2 | Hướng dẫn người liệt hai chân ra vào xe lăn |
3 | Hướng dẫn người liệt nửa người ra vào xe lăn |
4 | Tập các vận động thô của bàn tay |
5 | Tập các vận động khéo léo của bàn tay |
6 | Tập phối hợp hai tay |
7 | Tập phối hợp mắt tay |
8 | Tập phối hợp tay miệng |
9 | Tập các chức năng sinh hoạt hàng ngày (ADL) (ăn uống, tắm rửa, vệ sinh, vui chơi giải trí, …) |
10 | Tập điều hòa cảm giác |
11 | Tập tri giác và nhận thức |
12 | Tập các chức năng sinh hoạt hàng ngày với các dụng cụ trợ giúp thích nghi |
- Ngôn ngữ trị liệu: Hướng dẫn bệnh nhân tập
STT | Tên quy trình kỹ thuật |
1 | Tập nuốt |
2 | Tập nói |
3 | Tập nhai |
4 | Tập phát âm |
5 | Tập giao tiếp |
6 | Tập cho người thất ngôn |
7 | Tập luyện giọng |
8 | Tập sửa lỗi phát âm |
- Kỹ thuật thăm dò, lượng giá, chẩn đoán và điều trị phục hồi chức năng (trực tiếp làm)
STT | Tên quy trình kỹ thuật | STT | Tên quy trình kỹ thuật |
1 | Lượng giá chức năng người khuyết tật | 15 | Đo áp lực bàng quang bệnh nhân nhi |
2 | Lượng giá chức năng tim mạch và hô hấp | 16 | Lượng giá sự phát triển của trẻ theo tổi |
3 | Lượng giá chức năng tâm lý | 17 | Lượng giá sự phát triển tâm thần kinh ở trẻ bằng tét Denver |
4 | Lượng giá chức năng tri giác và nhận thức | 18 | Tiêm Botulinum toxine nhóm A vào điểm vận động để điều trị co cứng cơ |
5 | Lượng giá chức năng ngôn ngữ | 19 | Phong bế thần kinh bằng Phenol để điều trị co cứng cơ |
6 | Lượng giá chức năng thăng bằng | 20 | Tiêm Botulinum toxine vào cơ thành bàng quang để điều trị bàng quang tăng hoạt động |
7 | Lượng giá chức năng dáng đi | 21 | Kỹ thuật thông tiểu ngắt quãng trong phục hồi chức năng tủy sống |
8 | Lượng giá chức năng sinh hoạt hàng ngày | 22 | Kỹ thuật tập đường ruột cho người bệnh tổn thương tủy sống |
9 | Lượng giá lao động hướng nghiệp | 23 | Kỹ thuật can thiệp rối loạn đại tiện bằng phản hồi sinh học (Biofeedback) |
10 | Thử cơ bằng tay | 24 | Băng nẹp bảo vệ bàn tay chức năng (trong liệt tứ chi) |
11 | Đo tầm vận động khớp | 25 | Kỹ thuật bó bột Hip Spica Cast điều trị trật khớp háng bẩm sinh |
12 | Đo áp lực bàng quang bằng máy niệu động học | 26 | Kỹ thuật điều trị bàn chân khoèo bẩm sinh theo phương pháp Ponsetti |
13 | Đo áp lực bàng quang bằng cột thước nước | 27 | Kỹ thuật băng chun mỏm cụt chi trên |
14 | Đo áp lực hậu môn trực tràng | 28 | Kỹ thuật băng chun mỏm cụt chi dưới |
-
Dụng cụ chỉnh hình và trợ giúp: Hướng dẫn bệnh nhân sử dụng và bảo quản
STT | Tên quy trình kỹ thuật |
1 | Kỹ thuật tập sử dụng tay giả trên khuỷu |
2 | Kỹ thuật tập sử dụng tay giả dưới khuỷu |
3 | Kỹ thuật sử dụng chân giả tháo khớp háng |
4 | Kỹ thuật sử dụng chân giả trên gối |
5 | Kỹ thuật sử dụng chân giả dưới gối |
6 | Kỹ thuật sử dụng nẹp dạng khớp háng (S.W.A.S.H) |
7 | Kỹ thuật sử dụng nẹp trên gối có khớp háng HKAFO |
8 | Kỹ thuật sử dụng nẹp trên gối KAFO |
9 | Kỹ thuật sử dụng nẹp cổ bàn chân AFO |
10 | Kỹ thuật sử dụng đệm bàn chân FO |
11 | Kỹ thuật sử dụng nẹp cổ bàn tay WHO |
12 | Kỹ thuật sử dụng giày dép cho người bệnh phong |
13 | Kỹ thuật sử dụng áo nẹp cột sống thắt lưng cứng |
14 | Kỹ thuật sử dụng áo nẹp cột sống thắt lưng mềm |
15 | Kỹ thuật sử dụng áo nẹp chỉnh hình cột sống ngực thắt lưng TLSO (điều trị cong vẹo cột sống) |
Chi tiết về quy trình Phục hồi Chức năng của Bộ Y tế TẠI ĐÂY được Thứ Trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên đã ký.
Với quy trình kỹ thuật chuyên ngành Phục hồi chức năng được chia sẻ trên đây sẽ là hành trang vững chắc cho tất cả các ứng viên khi bước vào nghề. Đồng thời thông tin này còn bổ trợ, hệ thống kiến thức với những người đang học cao đẳng Phục hồi chức năng hoặc đã ra trường thực hành nghề nghiệp.