Dân tộc Lào là một trong những dân tộc ít người sinh sống chủ yếu tại các tỉnh miền núi phía Tây Bắc Việt Nam như tỉnh Tây Bắc như Sơn La, Điện Biên và Lai Châu. Dân tộc Lào ở Việt Nam hiện nay vẫn duy trì nhiều phong tục tập quán và văn hóa truyền thống đặc sắc.
Theo số liệu từ Tổng điều tra Dân số Nhà ở Việt Nam năm 2019, dân tộc Lào có khoảng hơn 29 nghìn người. Người Lào ở Việt Nam có hai nhóm địa phương là Lào Bốc và Lào Nọi.
Văn hóa và phong tục của dân tộc Lào tại Việt Nam
Ngôn ngữ dân tộc Lào
Người Lào ở Việt Nam sử dụng ngôn ngữ thuộc nhóm ngôn ngữ Tày – Thái có nhiều điểm tương đồng với tiếng Thái và tiếng Lào (của nước Lào). Với ngôn ngữ thuộc hệ ngôn ngữ Tày – Thái có hệ thống thanh điệu phong phú và ngữ pháp đơn giản. Ngôn ngữ này có nét tương đồng gần gũi với một số dân tộc thiểu số khác ở Việt Nam. Ngoài tiếng mẹ đẻ, nhiều người dân tộc Lào cũng có khả năng giao tiếp bằng tiếng Việt nhờ vào sự giao thoa văn hóa, lễ hội, học tập.
Trang phục
Trang phục truyền thống của dân tộc Lào ở Việt Nam của nam và nữ có những đặc điểm riêng biệt mang đậm nét văn hóa độc đáo, giản dị nhưng rất tinh tế. Theo truyền thống, trang phục của dân tộc Lào mặc đều do phụ nữ tự thêu, kéo tằm, nhuộm vải, dệt thành.
Phụ nữ Lào thường mặc váy xòe dài quấn quanh, đặc biệt nổi bật với các hoa văn thêu thủ công ở phần chân váy thể hiện nét đẹp duyên dáng của người phụ nữ. Phụ nữ thường quấn khăn piêu trên đầu với họa tiết hoa văn tỉ mỉ. Đàn ông Lào mặc quần áo thoải mái, giản dị với áo ngắn hoặc áo khoác dài đôi khi là quần chẽn, với màu sắc đơn giản màu đen hoặc nâu. Phụ kiện đi kèm cả nam và nữ thường sử dụng thêm các phụ kiện như vòng tay, vòng cổ, hoa tai, dây lưng mang ý nghĩa tượng trưng cho sự giàu có và may mắn.
Mỗi chi tiết hoa văn trên trang phục thể hiện nét tinh hoa văn hóa dân gian được chọn lọc qua nhiều thế hệ mang đến sự may mắn cho người sử dụng trang phục. Trang phục dân tộc Lào được làm thủ công không chỉ có tính thẩm mỹ mà còn là thể hiện được bản sắc văn hóa và tâm hồn dân tộc gìn giữ qua nhiều thế hệ.
Xem thêm: Dân tộc Hoa thuộc đối tượng ưu tiên nào?
Lễ hội của dân tộc Lào tại Việt Nam
Người Lào có nhiều lễ hội đặc sắc, gắn liền với đời sống nông nghiệp và tín ngưỡng. Lễ hội Bun Pi May (Tết năm mới) là lễ hội mừng năm mới nhằm mục đích xua đuổi những điều xấu của năm cũ và đón nhận những điều tốt lành trong năm mới. Lễ hội Kin Lẩu Khẩu Mẩu (Lễ mừng cơm mới) để tạ ơn trời đất và các vị thần linh đã ban cho mùa màng bội thu thể hiện lòng biết ơn và niềm vui trong dịp lễ. Lễ hội cầu mưa là nghi thức cổ truyền để cầu mong thời tiết thuận lợi mùa vụ dồi dào nước.
Ngoài lễ hội lớn trên, người Lào còn tổ chức một số lễ hội khác như lễ cúng rừng bày tỏ lòng biết ơn với thiên nhiên và niềm tin vào các thế lực siêu nhiên. Các lễ hội này cũng có các nghi thức đậm nét văn hóa của người Lào chỉ là dịp để duy trì, phát huy bản sắc văn hóa, thắt chặt tình đoàn kết trong cộng đồng.
Ẩm thực
Ẩm thực của người Lào ở Việt Nam phong phú và nổi bật với các món ăn từ cá, thịt gà, và các loại rau rừng. Những món ăn đặc trưng trong ẩm thực của người Lào tại Việt Nam như xôi nếp, lạp (món thịt trộn gia vị), cơm lam, mắm cá, Tam Mak Houng (Gỏi đu đủ), cá nướng, món hầm, phở Lào,…
Ẩm thực Lào thường có sự hòa quyện giữa các vị cay, chua, mặn, ngọt, và sự cân bằng tinh tế giữa các loại thảo mộc, gia vị thể hiện sự gần gũi với tự nhiên và sự giản dị trong cách sống.
Văn hóa tín ngưỡng
Văn hóa tín ngưỡng của người Lào có ảnh hưởng sâu sắc từ Phật giáo và các tín ngưỡng truyền thống. Phật giáo là tín ngưỡng chủ yếu của người Lào, đặc biệt là Phật giáo Theravada. Người Lào tin rằng các tượng Phật mang lại sự bình an, phúc lộc. Ngoài việc thờ Phật, người Lào cũng thờ cúng tổ tiên và các thần linh vào các dịp lễ tết, ngày giỗ, hoặc trong những sự kiện quan trọng. Họ tin rằng tổ tiên có thể bảo vệ, ban phước cho con cháu còn cúng thần linh để cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Xem thêm: Đặc điểm đặc trưng của dân tộc Ê Đê sống tại Việt Nam
Người Lào cũng có tín ngưỡng thờ thần rừng, thần núi, thần linh tự nhiên vì họ tin rằng những linh hồn của rừng, núi có thể bảo vệ họ khỏi tai họa. Người Lào tin rằng có các linh hồn và ma quái nên họ thường thực hiện các nghi lễ để xua đuổi ma quái, bảo vệ gia đình khỏi bệnh tật và tai ương.
Lễ cưới và các phong tục gia đình người Lào rất trang trọng và kéo dài nhiều ngày. Lễ cưới cũng mang ý nghĩa thờ cúng tổ tiên họ sẽ thực hiện các nghi lễ dâng lễ vật và cầu mong hạnh phúc cho đôi duyên mới.
Dân tộc Lào tại Việt Nam có tín ngưỡng kết hợp giữa Phật giáo và các tín ngưỡng dân gian truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa của dân tộc.
Văn nghệ dân tộc Lào
Văn nghệ của dân tộc Lào rất phong phú, bao gồm âm nhạc, múa, thơ ca và các hình thức nghệ thuật biểu diễn khác.
Trang thông tin Iced đã mang đến cho bạn những thông tin về văn hóa đặc trưng của dân tộc Lào ở Việt Nam hiện nay. Dù chung một quốc gia nhưng mỗi dân tộc có một bản sắc riêng về văn hóa, phong tục tập quán từ đó tạo nên bức tranh đa sắc màu của dân tộc Việt Nam. Nếu có dịp đi du lịch bạn có thể ghé thăm dân tộc Lào ở Tây Bắc để tìm hiểu rõ hơn về nét đặc trưng của người dân nơi đây qua ống kính của riêng mình.
